Farklı Şehirler, Farklı Gelenekler
Anadolu toprakları binlerce yıldır köklü medeniyetlere ev sahipli yapıyor. Zengin kültürel birikimimiz beraberinde sayısız geleneği de topraklarımızda bir araya getirmiş. Bölgeden bölgeye hatta köyden köye değişen anlamlı ve eğlenceli düğün geleneklerimiz var. Eski gelenekleri canlandırmanın popüler olduğu bu günlerde evlenmeyi düşünen çiftlere fikir vermesi umuduyla sizlere bazı güzel düğün geleneklerinden bahsedelim.
Konya Düğün Gelenekleri
Düğün, iki genç insanın birleşmesi ve yeni bir aile kurmasının kutlamasıdır. Yeni bir yaşamın oluşacağının müjdesi olarak görülür. Bu yüzden Konya’da, yeni evli çiftler düğün bitiminde yeni evlerine giderken bir mezarlıktan geçiriliyorlar. Mezarlıklar ölümün ve sonun hatırlatıcısı olarak kabul ediliyorlar. Böylece gelin ve damat yaşamın her iki yönünü de görmüş oluyorlar. Yaşamı kutlarken ölümü göz ardı etmeden yeni yaşamlarına adım atıyorlar.
Şanlıurfa Düğün Gelenekleri
Şanlıurfa’da genel uygulamanın aksine takı törenleri düğünün başında değil sonunda gerçekleştiriliyor. Ayrıca düğünde takı takmayan ya da düğüne katılma şansı olmayan yakınlar düğünü takip eden üç gün içinde damadın annesinin evine giderek takı veya hediyelerini verebiliyorlar. Bu uygulamaya gelinin cuması deniyor.
Erzurum Düğün Gelenekleri
Erzurum’da geleneklere göre damat yakın arkadaşlarına bir yemek tertip ediyor. Bekarlığa veda partisi tadında bir eğlence şeklinde geçen yemek sırasında damadın arkadaşları sürekli kulağını çekiyor. Düğünden önce erkek tarafının kadınları toplanarak kısır gecesi yapıyorlar. Kına gecesinde ise gelin ve damat tarafından ağzı iyi laf yapan iki kadın atışma düzenliyorlar. Düğün sonrasında gelin yeni evine girerken bolluk ve bereket getirmesi için başından kuru yemiş ve bozuk para atılıyor.
Diyarbakır Düğün Gelenekleri
Damat kız alma seremonisi için kız evine giderken yanında su dolu bir testi götürüyor. Bu testiyi evin önüne atıp kırıyor. Böylece yeni çiftin evliliklerinde her şeyin su gibi akıp yolunu bulacağına inanılıyor. Damat daha sonra kız evinin eşiğine bir koyun postu seriyor. Gelin bu posta basarak evden ayrılıyor. Böylece gelinin koyun gibi uysal ve sakin olacağına, kocasına itaat edeceğine inanılıyor.
Aydın Düğün Gelenekleri
Aydın’da evi olmayan erkeğin evlenmesi çok zor. Evi olmayan erkeğe kız verilmiyor. Damat yeni gelini düğünden sonra kendi evine götürmek zorunda. Ayrıca yeni evli çift evlerine ilk kez girerken damat gelinin başından aşağı bereketi ve bolluğu simgeleyen pirinç, buğday yada bozuk para gibi şeyler döküyor.
Afyon Düğün Gelenekleri
Afyon’da geleneğe göre kız isteme ziyareti sırasında erkek tarafına sadece su ikram ediliyor. Bunun sebebi kızlarını vermeye çok istekli gibi bir imaj çizilmek istenmemesi olarak gösteriliyor. Eğer aileler anlaşırsa hemen söz kesilmiyor. Erkek tarafı bir sonraki cuma günü kız evine çaya davet ediliyor. O zaman damadın annesi kızı bir kez daha istiyor ve söz kesiliyor. Gelin damadın annesinin elini öptüğünde ise kayınvalide gelini tebrik etmiyor. Böylece geline hemen aileye girmiş izlenimi verilmemesi amaçlanıyor.
Adana Düğün Gelenekleri
Adana’da kına gecesinin yapılacağı gün damat evinden gelin evine giden yolda bir ağaca yumurta koyuluyor. Kınaya gelmek üzere yola çıkmış damat yolda durduruluyor ve ağaç dalındaki yumurta gösteriliyor. Damat bu yumurtayı vurarak yiğitliğini kanıtlamak zorunda. Çeyiz kız evinden damat evine götürülürken erkek tarafının gençlerinden biri çeyizden bir yastık kaçırıyor. Kız tarafının gençleri de onu kovalıyor. Yastığı almayı başarıp damada götüren gence bahşiş veriliyor.
Tokat Düğün Gelenekleri
Tokat’ta düğün sabahı damadın arkadaşları davul zurna eşliğinde onu evinden alıyorlar. Dere kenarına götürüyorlar. Burada ateş yakılıp bir kazanda sıcak su hazırlanıyor. Daha sonra damadı kucaklayarak giysileriyle beraber dereye fırlatıyorlar. Dereden çıkan damadı kaynattıkları suyla dere kenarında yıkıyorlar. Temizlenen damada damatlığı giydiriliyor ve düğüne hazırlanıyor.
Kastamonu Düğün Gelenekleri
Kastamonu’da hala çok yaygın olarak uygulanan ayakkabı geleneği küçük bir fal gibi nitelendirilebilir. Kız isteme töreni için yakın akrabalarla kız evine gidilir. Kapıda misafirler karşılanırken kız ve erkek tarafları içinde en yumuşak ve sakin tabiatlı kabul edilen kişi seçilir. Bu kişi kapıda ayakkabısını ayağından fırlatır. Ayakkabı ters düşerse evliliğin huzursuz ve mutsuz geçeceğine inanılır. Eğer ayakkabı düz düşerse evliliğin huzurlu ve bereketli geçeceğine, çiftin mutluluğu bulacağına inanılır.
Trabzon Düğün Gelenekleri
Geleneğe göre Trabzon’da düğün alışverişi pazartesi yada perşembe günlerinde yapılır. Bunun uğur getireceğine inanılır. Damadın tıraşı köy meydanında erkekler arasında bir eğlence eşliğinde yapılır. Düğün günü gelinin hazırlanması işini ailesinden bir kadın üstlenir. Gelini giydiren bu kadına damat tarafından bahşiş verilir.
Edirne Düğün Gelenekleri
Edirne’de düğün merasimi bittikten sonra yeni gelin damadın ailesinin evine getiriliyor. Gelin evin önünde bir sandalyeye oturtuluyor. Damadın ailesinden küçük bir çocuk gelinin kucağına veriliyor. Yeni evlilerin kız çocuğu olması istenirse kız, erkek çocuğu olması istenirse erkek çocuk veriliyor.
Kırklareli Düğün Gelenekleri
Kırklareli’nde kız alma seremonisine giden damat yanında canlı bir de tavuk götürüyor. Kız evden çıkmadan önce bu tavuğu evin bahçesine salıyor. Kızın, ailesinin evini terk ederek damat tarafına gelin olması ile evden bir can çıkmış oluyor. Damat da bahçeye tavuğu salarak haneye bir can katarak hanenin dengesini korumuş oluyor.
Bursa Düğün Gelenekleri
Bursa’da kız istemeye gidilirken söz yüzüklerine takılacak kurdaleye buğday, çörek otu ve şeker bağlanır. Söz kesildikten sonra bu kurdale damat tarafının aile büyüğüne takdim edilir. Düğün yemeği hazırlıkları düğünden yaklaşık bir hafta evvel başlar. Damadın arkadaşları yemek pişirilecek ateş için odun götürür. Odun götüren ilk gence damadın babası bahşiş verir.
Muş Düğün Gelenekleri
Muş’un düğün adeti biraz sıra dışı. Düğün için banyo yapıp tıraş olan damat konukların karşısına iç çamaşırları ile çıkıyor. Damat bu halde iken davetlilerin arasında üç tur gezdiriliyor. Daha sonra her bir kıyafeti damadın etrafında üçer tur gezdirdikten sonra giydiriliyor. Gelin damat evine girerken kapıda bir testi, bardak veya tabak kırar. Bunun anlamı damadın evindeki tüm eşyaların artık geline amade olmasıdır.
Sivas Düğün Gelenekleri
Sivas’ta damat tarafı kız alma seremonisi için yola çıkacaklarını haber vermesi için kız evine bir haberci yolluyor. Ancak bu kişi eve varana kadar haberci olduğunu belli etmemeli. Eğer niyeti anlaşılıp yolda yakalanacak olursa elleri bağlanarak boynuna tezek asılıyor. Ardından bir eşeğe ters bindirilerek sokaklarda gezdiriliyor.
Çanakkale Düğün Adetleri
Kız alma seremonisi için eve gelindiğinde gelin saklanır. Damat evi oda oda arayarak gelini bulmak zorundadır. Her odaya girebilmek için kapıda bekleyen gence para verir. Gelini bulduğu odada bulunan gence daha yüklü bahşiş vermesi beklenir. Çanakkale’de düğünde saçılan paralara caba denir.
Tekirdağ Düğün Gelenekleri
Erkek tarafı kız alma için gelin evine gittiğinde kız tarafının gençleri bahşiş için bir oyun çevirir. Bu eski zamanlarda at arabasının boyunduruğunu saklamakmış ancak günümüzde arabanın anahtarını saklamak vb. hınzırlıkları içeriyor. Damat bu gençlere yeterince bahşiş vererek onları tatmin etmelidir yoksa gençler aldıklarını geri vermezler. Düğünde geleneksel düğün yemeği olan tellere geçirilerek pişirilmiş horoz ikram edilir.